Η ώρα του Κ. Βιδάλη (Το μαρτυρικό ταξίδι στη Θεσσαλία)

ΜΗΝΑΣ καταματωμένος φοβερός, εκείνος ο Αύγουστος του 1946. Η πρώτη σελίδα του «Ρ», σχεδόν καθημερινά, έφερνε θανατικές αποφάσεις και εκτελέσεις. Η ύπαιθρος ζούσε την άγρια τρομοκρατία που είχαν εξαπολύσει οι μοναρχοφασίστες και μαζί τους οι Σκόμπηδες. Ολα προπαρασκευασμένα για του Γλύξμπουργκ το δημοψήφισμα και την επιστροφή του.

Η ΘΕΣΣΑΛΙΑ κολυμπούσε στο αίμα και το κακό από μέρα σε μέρα όλο και χειροτέρευε. Με κάθε τρόπο γύρευαν να εξοντώσουν τους αγωνιστές της Αντίστασης, τη μεγάλη γενιά, που είχε πολεμήσει τους καταχτητές και τους προδότες, και να επιβάλουν το μοναρχοφασισμό.

ΟΙ ΜΕΡΕΣ τρέχανε, και τα μηνύματα που έφταναν από τη Θεσσαλία μιλούσαν για τη λυσσαλέα επίθεση των μοναρχοφασιστών. Το ημερολόγιο στο «Ρ», στην εφημερίδα μας, δείχνει πως ο Αύγουστος έκλεισε το πρώτο δεκαήμερο.

ΣΤΗ μεγάλη αίθουσα της καθημερινής σύσκεψης θ' ακουστεί τελικά η απόφαση του Κώστα Βιδάλη να πάει στη Θεσσαλία. Ο δημοσιογράφος, πολιτικός συντάκτης του «Ρ», παρ' όλες τις προσπάθειες και της διεύθυνσης της εφημερίδας (Κ. Καραγιώργη) και πολλών δημοσιογράφων, επέμενε να πάει στην αποστολή αυτή του ύψιστου χρέους.

ΟΙ ΣΥΝΤΡΟΦΟΙ που τότε δούλευαν στη σύνταξη του «Ρ» άκουσαν με συγκίνηση να τους λέει: «Σε λίγα 24ωρα φεύγω. Θα πάω να δω με τα μάτια μου τους βασανιστές του λαού μας... Είμαι δημοσιογράφος, έλεγε, και πρέπει να κάνω τη δουλιά μου. Να καταγγείλω όλο αυτό το όργιο της τρομοκρατίας, ν' αποκαλύψω τους δράστες...».

ΕΙΝΑΙ έτσι πολύ χαρακτηριστικά τα όσα είπε, ύστερα από πολλά χρόνια, η συντρόφισσά του Κάτια Βιδάλη: «...Κανείς δεν τον έστειλε στη Θεσσαλία, στο στόμα του λύκου. Πήγε μόνος του, θεληματικά. Και ο Καραγιώργης και οι συνάδελφοί του προσπάθησαν να τον συγκρατήσουν, να τον αποτρέψουν να πάει. Δεν άκουγε όμως». Η Κάτια θυμάται ακόμα, στις εκδηλώσεις των 40χρονων από το μαρτυρικό θάνατο να της λέει: «... Πρέπει ο κόσμος να μάθει. Και θα μάθει, όταν πάμε να δούμε με τα ίδια μας τα μάτια...». Αυτή τη φορά, έλεγε, δεν πρόκειται ν' ακούσω κανένα. Η Θεσσαλία έχει γίνει ένα απέραντο σφαγείο. Οσοι γλίτωσαν από το βόλι των Γερμανών τώρα σφάζονται σαν αρνιά... Είμαι δημοσιογράφος πρέπει να κάμω τη δουλιά μου.

ΟΣΟ αυστηρός ήταν στων νέων συναδέλφων τα τυχόν παραπατήματα, στη συμπεριφορά κι άλλες πτυχές τού όχι εύκολου επαγγέλματος, τόσο δειχνόταν γενναίος κι έλεγε δυνατά εκεί που κανείς δεν τον περίμενε τον καλό του λόγο, την επιτυχία για το νέο συνάδελφο.

ΚΟΦΤΟΣ στην κουβέντα του ξανάγνεψε στη «Νέα γενιά» το περιοδικό της ΕΠΟΝ τη μεγάλη μας έρευνα, που δημοσιοποιούσε τον κίνδυνο με τα ναρκωτικά, και μιλώντας με καλά λόγια έδωσε ο ίδιος στο «Ρ» και στην «Ελεύθερη Ελλάδα» την πολιτική διάσταση, που είχε τότε το θέμα εκείνο.

ΠΟΛΛΑ μάθαμε για τη δημοσιογραφία δίπλα στον σύντροφο, τον κομμουνιστή Κώστα Βιδάλη. Δε μας έκανε από καθέδρας διδαχή. Δίδαγμα ήταν αυτό που βλέπαμε να κάνει, αναζητώντας ολούθε την είδηση, κυνηγώντας όλα τα παράπλευρα στοιχεία της, όλο το βάθος. Να δούμε, να ψάξουμε.

ΔΕΝ δικαιολογούσε την τεμπέλικη διάθεση και γινόταν θερίο όταν - και συχνά το 'βλεπε - να θέλει συντάκτης του «Ρ» με τηλέφωνο να βγάλει θέμα σημαντικό για την εφημερίδα...

ΕΙΝΑΙ μερικά γραφτά του Βιδάλη σωστές ζωγραφιές. Στα ρεπορτάζ που έχει γράψει για τους κάμπους, πρέπει να θυμόμαστε αυτό, που έγραψε το καλοκαίρι του 1944 με τον τίτλο «Η μάχη της σοδειάς». Είναι ένα μοναδικό, διαλεχτό ντοκουμέντο του ΕΑΜικού Αγώνα. Κείμενο προφητικό για το αύριο της Θεσσαλίας.

ΓΡΑΦΤΟ του Βιδάλη είναι επίσης και η «Ζαλίγκα». Είναι οι γυναίκες της πέτρινης γης μας με βάρος, το ασήκωτο σαν υποζύγια να περπατούν σε κατσικόδρομους, σε γκρεμνούς εκεί που μουλάρια κιντύνεβαν να τσακιστούν.

ΓΡΑΦΕΙ στη «Ζαλίγκα» ο Βιδάλης. «... Πάνω στα χωριά της Αργιθέας ολόκληρες οικογένειες, που τις τσιρίζει η φτώχεια είναι άνθρωποι υποζύγια. "Ζαλικώνονται". Ολο το χειμώνα αυτές μεταφέρουν το καλαμπόκι από το Μουζάκι στην Αργιθέα».

Ο Βιδάλης κατηγορούμενος στο δικαστήριο, όταν -μετά τη Βάρκιζα- ήταν υπεύθυνος της «Ελεύθερης Ελλάδας»
ΜΙΑ ΖΩΗ στην τριχιά, στη «Ζαλίγκα» ένα σύντομο κείμενο, που με τρόπο συγκλονιστικό δίνει τη γυναίκα και τη ζωή της, που δουλεύει σαν μουλάρι, μορφή μαρτυρική της ελληνικής υπαίθρου. Το κείμενο του δημοσιογράφου αντάμωσε με του Σπ. Μελετζή τις φωτογραφίες πένα και φακός στο ίδιο θέμα.

ΜΕΓΑΛΗ κι ακριβή για την ελληνική δημοσιογραφία η κληρονομιά που μας άφησε ο αξέχαστος σύντροφος και δάσκαλος Κώστας Βιδάλης. Στάθηκε πάντα ένας πανάξιος εκπρόσωπος μιας ολόκληρης γενιάς αγωνιστών κομμουνιστών δημοσιογράφων, που η μορφή τους σμιλεύτηκε στις πιο ταραγμένες και κοσμογονικές στιγμές της νεότερης Ιστορίας μας.

ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ τούτη μια απλή επετειακή αναφορά στο δάσκαλο και το σύντροφό μας που βρεθήκαμε κοντά του στης δημοσιογραφίας τους δύσβατους αγκαθερούς δρόμους. Είναι και θα 'ναι κληρονομιά και κάλεσμα για τους νέους δημοσιογράφους που δουλεύουν σαν τα μερμήγκια και μ' όλα τα βάσανα, στη γαλέρα με πενταροδεκάρες, συχνά απλήρωτοι... Είναι ζωής μήνυμα για το νέο συνάδελφο που έχει όνειρα, που δεν αντέχει την μπόχα και τον εξευτελισμό.

Σ' ΟΛΟΥΣ φτάνει το μήνυμα αυτής της μεγάλης δυνατής ζωής. Πέρασαν 59 χρόνια. Ολοζώντανος μέσα στο Κόμμα μας. Παρουσία δίπλα μας στην εφημερίδα μας, αγωνιστής δημοσιογράφος, όρθιος μέσα στο σωματείο μας. Με την πλατιά αγάπη και εκτίμηση που τον αγκάλιαζε η ελληνική κοινωνία. Οπως το 'δειξε, και το εβεβαίωσε στις εκδηλώσεις που έγιναν για τα 40χρονά του το 1986.

ΝΑ ΤΟΥ ανταποδώσουμε σήμερα πρώτοι τον δικό του εκείνο δημοσιογραφικό χαιρετισμό:

- Γεια σου, κύριε συνάδελφε... Αυτός που αντηχούσε δυνατός στις αίθουσες σύνταξης, στα ρεπορτάζ. Χαιρετισμός ντόμπρος, καθαρός μάχης κι αγώνα.

Νίκος Καραντηνός