ΣΕΛΙΔΕΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ

Η επιχείρηση για την κατάληψη του Καρπενησιού - πρωτεύουσα της Ευρυτανίας - ξεκίνησε τη νύχτα 20 προς 21/1/1949 και ολοκληρώθηκε με επιτυχία μια μέρα μετά. Στην επιχείρηση πήραν μέρος η 1η Μεραρχία του ΔΣΕ με διοικητή τον Χ. Φλωράκη, η 2η Μεραρχία με διοικητή τον Γ. Αλεξάνδρου, η Σχολή Αξιωματικών του ΚΓΑΝΕ, ένα ανεξάρτητο τάγμα και μια διλοχία. Συνολική δηλαδή δύναμη περί τους 3.000 αντάρτες. Την επίθεση για την κατάληψη της πόλης ανέλαβε η 1η Μεραρχία, ενώ η 2η είχε ως αποστολή της την κάλυψη της επιχείρησης από την πλευρά του Αγρινίου και της Λαμίας. Τα τμήματα του ΔΣΕ έμειναν στην πόλη 18 ολόκληρες μέρες. Κατάφεραν να αποκομίσουν πολλά λάφυρα και να πραγματοποιήσουν αρκετές στρατολογίες νέων μαχητών. Πρέπει δε να σημειωθεί ότι στη διάρκεια των μαχών καταρρίφθηκε αεροπλάνο του αντιπάλου που πετούσε πάνω από την πόλη για έλεγχο της κατάστασης και σκοτώθηκε ο Αμερικανός στρατιωτικός που επέβαινε σ' αυτό, Εντνερ Σέλντεν. Για την επιτυχία της επιχείρησης η ηγεσία του ΔΣΕ τίμησε τους...

Οι απόρρητες οδηγίες του Ν. Ζαχαριάδη και του Γ. Ιωαννίδη προς τον Μ. Βαφειάδη, τον Απρίλη του `47, για το χαρακτήρα και τους στόχους του Δημοκρατικού Στρατού "Αριθ. 91 Μάρκον απολύτως εμπιστευτικόν Αρχίζω. Σε μια δύσκολη και υπεύθυνη στιγμή που το λαϊκό κίνημα περνά, βρίσκεται επικεφαλής ΔΣΕ. Στιγμή δύσκολη και υπεύθυνη πρώτο γιατί λαϊκό κίνημα χώρας έχει ν' αντιμετωπίσει Αγγλοαμερικάνικο ιμπεριαλισμό που δίνει βοήθεια μοναρχοφασισμό. Δεύτερο γιατί αποστολή ΔΣΕ είναι ν' αποκαταστήσει Ελλάδα λαϊκή Δημοκρατική εσωτερική τάξη και εθνική ανεξαρτησία. Καθοδήγηση ΔΣΕ ποτέ δεν πρέπει ξεχνά βασική αυτή αποστολή ΔΣΕ και κάθε ενέργεια πολιτική και στρατιωτική πρέπει υποτάσσει σ' αυτήν. Κεντρικά πολιτικοστρατιωτικά προβλήματα του ΔΣΕ Δύο είναι κεντρικά πολιτικοστρατιωτικά προβλήματα που έχει να αντιμετωπίσει η ανώτατη καθοδήγηση ΔΣΕ. Πρώτο: Ο συσχετισμός δυνάμεων στη χώρα όσο και Βαλκάνια και Ευρώπη επιτρέπει στο ΔΣΕ να λύσει με επιτυχία τη βασική αποστολή του; Δεύτερο: Ποιο συγ...

Εξάρτημα της αμερικανικής οικονομίας Η έκθεση του ΚΚΕ προς το ΚΚΣΕ "2. ΕΞΑΡΤΗΜΑ ΤΗΣ ΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ Σαν αποτέλεσμα της πολιτικής του μοναρχοφασισμού και της ξένης επέμβασης η οικονομική κατάσταση της Ελλάδας χαρακτηρίζεται από μόνιμη κρίση. Ουσιαστικά η ασθενική οικονομία της χώρας μεταβλήθηκε από τους μοναρχοφασίστες σε παράσιτο, εξάρτημα της αγγλικής και μετά τη συμφωνία της 20/6/47, της αμερικανικής κυρίως οικονομίας. Αρκεί να σημειώσουμε πως στο διάστημα των 30 μηνών από τον Οχτώβρη 1944 (απελευθέρωση από τους Γερμανούς) μέχρι τον Απρίλη 1947, οι αντιδραστικές κυβερνήσεις της Ελλάδας πήραν από το εξωτερικό, σύμφωνα με στοιχεία του οικονομολόγου - καθηγητή Ζολώτα ("Βήμα" 6/4/47) 785 εκατομμύρια δολάρια, με διάφορες μορφές βοήθειας (από την ΟΥΝΡΑ 420 εκ. δολ., πιστώσεις από τις ΗΠΑ 115 εκ. δολ., από την Αγγλία πολεμικές πιστώσεις 250 εκ. δολ.). Αν σ' αυτά προστεθούν και τα 150 εκ. δολ. του καλύμματος σε συνάλλαγμα, βγαίνει πως οι μοναρχοφασίστες ξόδεψαν πε...

Παίρνοντας θέσεις μάχης Μπαίνοντας το 1947, το συγκλονιστικότερο γεγονός από τη δράση των ανταρτών του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας ήταν η επιχείρηση στο Σιδηροδρομικό Σταθμό του Μπράλου (Γραβιάς), την Κυριακή 12 Γενάρη 1947, με αρχηγό τον καπετάν Διαμαντή. Αυτό το γεγονός - όπως έγραψε ο «Ριζοσπάστης», αλλά και οι άλλες εφημερίδες - «επισκίασε όλες τις ειδήσεις του 48ωρου». Σύμφωνα δε με το Αρχείο του Στρατού, υπήρξε «η πλέον χαρακτηριστική εκδήλωσις της κ/συμμοριακής δράσεως εις την Ανατολικήν Στερεάν Ελλάδα, εις μικράν σχετικώς απόστασιν από της πρωτευούσης». Παραθέτουμε (με μικρές μόνο περικοπές): Τα ρεπορτάζ του «Ριζοσπάστη». Το κείμενο του Αρχείου Στρατού. Τις ζωντανές αναμνήσεις τριών πρωταγωνιστών της επιχείρησης, του Γιώργη Κουτρούκη, του Κώστα Πεντεδέκα και του Γιώργη Δημόπουλου. Και, τέλος, κατάλογο των ανταρτών που μετείχαν στην επιχείρηση. Α'. Πώς έγινε η επιχείρηση «ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ» - Τρίτη 14.1.1947 «Σύμφωνα με τις κυβερνητικές ανακοινώσεις, τα δημοσιογραφικά τηλεγραφήμα...

Προς όλα τα μέλη της ΚΕ του ΚΚΕ Αγαπητοί σύντροφοι, Με το σημείωμά μου τούτο θα προσπαθήσω να τραβήξω την προσοχή σας στα πιο κάτω: 1. Όπως πιστεύω, θα έχετε πειστεί και εσείς τώρα πως οι Έλληνες αντιδραστικοί και οι Άγγλοι κατακτητές δεν έχουν καμιά πρόθεση να εφαρμόσουν έστω κι αυτή την ετεροβαρή, επιζήμια στα συμφέροντα του λαού μας και μη δίδουσα καμιά εγγύηση –ομολογία δική σας – για το σεβασμό των ελευθεριών του λαού μας, συμφωνία της Βάρκιζας. Οι παραβάσεις είναι καθημερινές και σοβαρές. Τις ξέρετε εσείς καλύτερα και δεν συντρέχει κανένας λόγος να τις απαριθμήσω. 2. Αν δεν σας ήταν εύκολο να γνωρίζετε προοπτικά τις προθέσεις της ελληνικής αντίδρασης και των Άγγλων εχθρών της Ελλάδας, τώρα, θέλω να πιστεύω πως πρέπει να μπορείτε να τις βλέπετε. Πρόθεσή τους είναι: όχι να συμβάλουν σε προσπάθεια για ομαλή εξέλιξη της πολιτικής ζωής του τόπου, ή έστω να ανεχθούν απλώς τη δική σας προσπάθεια προς την τέτοια κατεύθυνση, αντίθετα, να οργανώσουν και να διεξαγάγουν με πλεονεκτικές γι’ α...

Υποχρεωτικός ή απαράδεκτος ο συμβιβασμός; Η Συμφωνία της Βάρκιζας είναι ένα από τα πιο πολυσυζητημένα θέματα της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας. Έχει τονιστεί, σ' ό,τι αφορά το ΕΑΜ και το ΚΚΕ, ότι επρόκειτο για έναν απαράδεκτο συμβιβασμό, για μια συνθηκολόγηση άνευ όρων. Έχει όμως εκφραστεί και η άποψη πως ό,τι έγινε, καλώς έγινε, ότι δεν υπήρχαν περιθώρια να συνεχίσει το ΕΑΜικό κίνημα τον πόλεμο έξω από την Αθήνα προσδοκώντας σε ευνοϊκά αποτελέσματα, ή ότι ο συμβιβασμός αυτός ήταν αποτέλεσμα παραίνεσης του διεθνούς κομμουνιστικού κινήματος και ιδιαίτερα του ΚΚΣΕ. Υποχρεούμαστε, συνεπώς, να σταθούμε σ' αυτές τις εκτιμήσεις πιο αναλυτικά, ξεκινώντας απ' την τελευταία, που θεωρεί ότι το ΕΑΜ και το ΚΚΕ οδηγήθηκαν στο συμβιβασμό της Βάρκιζας με ευθύνη των Σοβιετικών. Σοβιετικής ...έμπνευσης η Βάρκιζα; Οι υποστηριχτές αυτής της άποψης χρησιμοποιούν, ως επιχείρημα, το γνωστό τηλεγράφημα του Δημητρόφ προς το ΚΚΕ, με το οποίο ο Βούλγαρος κομμουνιστής ηγέτης - τότε είχε την ευθύνη επ...